Bài giảng Địa lí & Lịch sử Lớp 8 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 1: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long

pptx 29 trang Lệ Hằng 25/10/2025 140
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Địa lí & Lịch sử Lớp 8 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 1: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long", để tải tài liệu gốc về máy hãy click vào nút Download ở trên.

File đính kèm:

  • pptxbai_giang_dia_li_lich_su_lop_8_ket_noi_tri_thuc_chu_de_1_van.pptx

Nội dung text: Bài giảng Địa lí & Lịch sử Lớp 8 (Kết nối tri thức) - Chủ đề 1: Văn minh châu thổ sông Hồng và sông Cửu Long

  1. TRÒ CHƠI Ô CHỮ 1 2 3 4 5 6 7 LUẬT CHƠI - Trò chơi ô chữ gồm 7 ô chữ được đánh số từ 1 đến 7 sẽ tương ứng với 7 câu hỏi. - Các em dựa vào kiến thức đã học để trả lời, mỗi câu hỏi có 1 lượt trả lời. - Em nào trả lời đúng sẽ nhận được 1 cây bút và ô chữ sẽ hiện ra chữ cái tương ứng, trả lời sai ô chữ sẽ bị khóa lại. - Trong quá trình trả lời, em nào trả lời đúng tên từ khóa thì sẽ nhận được 3 cây bút.
  2. TRÒ CHƠI Ô CHỮ 1 2 3 4 5 6 7 C H Â U T H ÔỔ Câu 1. Đảo có diện tích lớn nhất nước ta là: A. Phú Quốc B. Cát Bà C. Bạch Long Vĩ D. Cái Bầu Câu 2. Nhiệt độ nước biển trên Biển Đông trên bao nhiêu 0C? A. 210C B. 200C C. 230C D. 220C Câu 3. Lượng mưa trung bình trên Biển Đông là bao nhiêu? A. 1000mm B. 1100 mm C. 1900mm D. 800 mm Câu 4. Độ muối bình quân trên Biển Đông là bao nhiêu? A. 32-33%0 B. 32-35%0 C. 32-34%0 D. 32-36%0 Câu 5. Biển nước ta có hơn bao nhiêu loài cá? A. 2500 B. 2000 C. 1500 D. 1000 Câu 6. Tỉnh nào sau đây ở nước ta phát triển mạnh nghề làm muối? A. TPHCM B. Hà Nội C. Quảng Ngãi D. Cà Mau Câu 7. Điểm du lịch nào sau đây được công nhận là di sản thiên nhiên thế giới? A. Đà Nẵng B. Nha Trang C. Vũng Tàu D. Vịnh Hạ Long
  3. CHỦ ĐỀ 1 VĂN MINH CHÂU THỔ SÔNG HỒNG VÀ SÔNG CỬU LONG GV dạy: Lớp dạy: 8/ ĐỊA LÍ 8
  4. LỚP PHẦN ĐỊA LÍ 8 CHỦ ĐỀ 1. VĂN MINH CHÂU THỔ SÔNG HỒNG VÀ SÔNG CỬU LONG NỘI DUNG BÀI HỌC QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CHÂU 1 THỔ SÔNG HỒNG. CHẾ ĐỘ NƯỚC CỦA SÔNG HỒNG QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CHÂU THỔ 2 SÔNG CỬU LONG. CHẾ ĐỘ NƯỚC CỦA SÔNG CỬU LONG QUÁ TRÌNH CON NGƯỜI KHAI KHẨN VÀ CẢI TẠO 3 CHÂU THỔ, CHẾ NGỰ VÀ THÍCH ỨNG VỚI CHẾ ĐỘ NƯỚC SÔNG HỒNG VÀ SÔNG CỬU LONG 4 LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
  5. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. a. Qúa trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy cho biết châu thổ sông Hồng có diện tích bao nhiêu? Do sông nào bồi đắp? Diện tích khoảng 15000km2, do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp. Sông Hồng
  6. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. a. Qúa trình hình thành và phát triển Sông Cầu châu thổ sông Hồng Sông Lô Sông Thương Sông Kinh Thầy Sông Đà Sông Bạch Đằng Quan sát Atlat tr10, hãy xác định Sông Đáy Sông Luộc các phụ lưu và chi lưu của hệ thống sông Hồng và sông Thái Bình trên bản đồ. - Sông Hồng: + Phụ lưu: sông Đà, sông Lô,... + Chi lưu: sông Luộc, sông Đáy,... - Sông Thái Bình: + Phụ lưu: sông Cầu, sông Thương, + Chi lưu: sông Kinh Thầy, sông Bạch Đằng,
  7. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. a. Qúa trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy cho biết tổng lượng dòng chảy và lượng phù sa sông Hồng là bao nhiêu? Tổng lượng dòng chảy lên tới 112 tỉ m3/năm và lượng phù sa hết sức phong phú, khoảng 120 triệu tấn/năm. Phù sa sông Hồng
  8. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. a. Qúa trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy cho biết đê sông Hồng được xây dựng vào thời gian nào? Mục đích xây dựng là gì? Xây dựng từ năm 1108 vào thời Lý Nhân Tông để mở rộng diện tích sản xuất đồng thời để phòng chống lũ lụt. Điều này đã làm cho địa hình bề mặt châu thổ đã có sự thay đổi. Một đoạn đê sông Hồng
  9. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. a. Qúa trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng - Diện tích khoảng 15000km2, do sông Hồng và sông Thái Bình bồi đắp. - Để mở rộng diện tích sản xuất đồng thời để phòng chống lũ lụt, ông cha ta đã xây dựng một hệ thống đê dài hàng nghìn ki-lô-mét dọc hai bên bờ sông. Điều này đã làm cho địa hình bề mặt châu thổ đã có sự thay đổi.
  10. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. b. Chế độ nước sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy mô tả chế độ nước sông Hồng. Chế độ nước sông Hồng tương đối đơn giản, trong năm có một mùa lũ và một mùa cạn rõ rệt: - Mùa lũ kéo dài 5 tháng (từ tháng 6 đến tháng 10), chiếm khoảng 75% lưu lượng dòng chảy cả năm với các đợt lũ lên nhanh và đột ngột. - Mùa cạn kéo dài 7 tháng (từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau), chỉ chiếm khoảng 25% lưu lượng dòng chảy cả năm, mực nước sông hạ thấp rõ rệt. Lũ trên sông Hồng
  11. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. b. Chế độ nước sông Hồng Quan sát lược đồ, biểu đồ và kênh chữ SGK, hãy giải thích vì sao sông Hồng lại có chế độ nước như vậy? - Nguồn cung cấp nước cho sông Hồng chủ yếu là mưa nên thời gian mùa lũ cũng theo sát mùa mưa. - Do là hợp lưu của nhiều sông nên khi mưa lớn thì lũ lên nhanh, rút chậm, diện tích ngập lớn.
  12. CĐ 1 1 Quá trình hình thành và phát triển châu thổ sông Hồng. Chế độ nước của sông Hồng. b. Chế độ nước sông Hồng - Mùa lũ từ tháng 6 đến tháng 10, chiếm khoảng 75% lưu lượng dòng chảy cả năm với các đợt lũ lên nhanh và đột ngột. - Mùa cạn từ tháng 11 đến tháng 5 năm sau, chỉ chiếm khoảng 25% lưu lượng dòng chảy cả năm, mực nước sông hạ thấp rõ rệt.
  13. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. HOẠT ĐỘNG NHÓM Thời gian: 10 phút NHIỆM VỤ * NHÓM 1, 2, 3, 4: Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy: - Châu thổ sông Cửu Long có diện tích bao nhiêu? Do sông nào bồi đắp? - Kể tên các dòng sông chính, các ô trũng lớn bị ngập nước của châu thổ. Vì sao nhiều nơi ven biển của châu thổ bị sạt lở? * NHÓM 5, 6, 7, 8: Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy: - Mô tả chế độ nước của sông Cửu Long. - Vì sao sông Cửu Long lại có chế độ nước như vậy?
  14. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. Lược đồ châu thổ sông Cửu Long Mùa lũ trên sông Cửu Long Kênh Vĩnh Tế (An Giang)
  15. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. Diện tích khoảng 40000km2, do sông Cửu Long (sông Tiền và sông Hậu) bồi đắp. - Hai dòng chính là sông Tiền và sông Hậu. - Các ô trũng lớn: Đồng Tháp Mười, Tứ giác Long 2 Xuyên, bán đảo Cà Mau. Hiện nay, do biến đổi khí hậu, nước biển dâng và hàm lượng phù sa trong nước sông giảm nên nhiều nơi ở ven biển của châu thổ bị sạt lở.
  16. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. a. Qúa trình hình thành và phát triển châu thổ sông Cửu Long - Diện tích khoảng 40000km2, do sông Cửu Long (sông Tiền và sông Hậu) bồi đắp. - Hiện nay, do biến đổi khí hậu, nước biển dâng và hàm lượng phù sa trong nước sông giảm nên nhiều nơi ở ven biển của châu thổ bị sạt lở.
  17. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. Mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 11, chiếm khoảng 80% lưu lượng dòng chảy cả năm. Nước sông khá điều hòa, lũ lên chậm và rút chậm. Mùa cạn từ tháng 1 đến tháng 6 năm sau, chiếm khoảng 20% lưu lượng dòng chảy cả năm. 6 Nguyên nhân: - So ng có dạ ng hình lo ng chim lạ i được nó i tho ng vớ i hò To nlê Xá p. Vạ y nê n mù a lũ lê n chạ m, xuó ng chạ m. - So ng chả y ra biể n qua 9 cử a nê n lũ thoá t nhanh hơn. - Địa hình so ng chả y qua thá p, mạ ng lướ i kê nh rạ ch dà y đạ c.
  18. Quá trình hình thành và phát triển châu thổ CĐ 1 2 sông Cửu Long. Chế độ nước của sông Cửu Long. b. Chế độ nước sông Cửu Long - Mùa lũ từ tháng 7 đến tháng 11, chiếm khoảng 80% lưu lượng dòng chảy cả năm. Nước sông khá điều hòa, lũ lên chậm và rút chậm. - Mùa cạn từ tháng 1 đến tháng 6 năm sau, chiếm khoảng 20% lưu lượng dòng chảy cả năm.
  19. Quá trình con người khai khẩn và cải tạo châu thổ, chế ngự và CĐ 1 3 thích ứng với chế độ nước sông Hồng và sông Cửu Long. a. Đối với sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy nêu vai trò của hệ thống sông Hồng đối với người Việt cổ. - Hết sức quan trọng trong cuộc sống của người Việt cổ ở miền Bắc. Đó là nơi cung cấp thức ăn, là đường giao thông liên kết giữa các vùng. - Hình ảnh về cuộc sống sông nước, cũng như dựa vào khai thác các sản phẩm tự nhiên từ sông nước được in đậm trên các di vật, hoặc vẫn được lưu giữ trong các tầng văn hoá khảo cổ học (hình 1.5, 1.6, 1.7)
  20. Quá trình con người khai khẩn và cải tạo châu thổ, chế ngự và CĐ 1 3 thích ứng với chế độ nước sông Hồng và sông Cửu Long. a. Đối với sông Hồng Quan sát các hình ảnh và kênh chữ SGK, hãy cho biết từ xa xưa, để khai thác nguồn nước sông Hồng, người Việt đã làm gì? Người Việt đã biết tạo nên những hệ thống kênh (sông đào) dẫn nước vào ruộng, hoặc tiêu nước, phân lũ về mùa mưa; đồng thời cũng sớm phải tổ chức đắp đê, trị thuỷ để phát triển sản xuất và bảo vệ cuộc sống. Kênh và đê sông Hồng