Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 (Cánh diều) - Bài 7: Văn bản Nhật kí đô thị hóa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 9 (Cánh diều) - Bài 7: Văn bản Nhật kí đô thị hóa

1. TIẾT VĂN BẢN NHẬT KÍ ĐÔ THỊ HOÁ (Mai Văn Phấn)
2. HOẠT ĐỘNG 2 KHỞI ĐỘNG
3. Em hiểu đô thị hóa là gì? Tìm những thông tin về quá trình đô thị hóa ở địa phương em (nếu có). Em thấy việc đô thị hóa đã đem lại những mặt tích cực và hạn chế gì? Ảnh hưởng của đô thị hoá + Ảnh hưởng tích cực: + + đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, chuyển dịch cơ cấu lao động và cơ cấu kinh tế, thay đổi sự phân bố dân cư. + + tạo ra việc làm, thu nhập cho người lao động. .. + Ảnh hưởng tiêu cực + + Đô thị hóa diễn ra tự phát, không có quy hoạch dẫn đến một số đô thị thiếu hạ tầng kỹ thuật và xã hội, cảnh quan đô thị suy thoái, ô nhiễm môi trường trầm trọng + + đang mất cân đối giữa các vùng kinh tế và các vùng dân cư. + + xuất hiện các hiện tượng thiếu việc làm, tệ nạn xã hội diễn ra tràn lan, ùn tắc giao thông .
4. HOẠT ĐỘNG 2 HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
5. I. ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG 1. Đọc.
6. 2. Tìm hiểu chung -Trình bày những hiểu biết của em về tác giả Mai Văn Phấn - Nêu xuất xứ, thể thơ, các phương thức biểu đạt, nhân vật trữ tình xuất hiện trực tiếp hay gián tiếp?
7. 2. Tìm hiểu chung a. Tác giả: Nhà thơ Mai Văn Phấn sinh năm 1955 tại huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. - Ông được xem là gương mặt thơ ca tiêu biểu của Việt Nam trong 20 năm qua. Thơ ông nghiêng về lý trí, điêu luyện về dùng chữ, tân kỳ trong áp dụng các kỹ thuật trường phái thơ ca khác nhau; xử lý hài hòa giữa thành tựu thơ ca truyền thống và sự cách tân hiện đại.
8. 2. Tìm hiểu chung - Các tác phẩm tiêu biểu: gần 30 tập thơ và tác phẩm dịch ở nước ngoài và trên mạng phát hành sách của Amazon (thơ ông dịch ra khoảng 40 ngôn ngữ). - Tiêu biểu như các tập thơ: Gọi xanh, Cầu nguyện ban mai, Bầu trời không mái che,
9. b. Văn bản: - Xuất xứ: Bài thơ được sáng tác năm 1995, in trong tập thơ “Cầu nguyện không mái che”, NXB Hải Phòng, 1997. - Thể loại: thơ tự do - Phương thức biểu: Biểu cảm, miêu tả, tự sự - Nhân vật trữ tình: nhân vật “tôi” (người con), xuất hiến trực tiếp.
10. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
11. 1. Bố cục bài thơ và cảm hứng chủ đạo của tác giả - Chỉ ra bố cục và nội dung chính của mỗi phần trong bài thơ Nhật kí đô thị hóa. - Xác định cảm hứng chủ đạo của tác giả thể hiện trong bài thơ.
12. 1. Bố cục bài thơ và cảm hứng chủ đạo của tác giả - Bố cục: Bài thơ 5 khổ chia làm ba phần: + Phần 1 (Khổ 1): Cảm nhận được “những bước chân đô thị”, người con trở về bên ngôi nhà của mẹ. + Phần 2 (Khổ 2,3): Người con hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu khi làng quê chưa đô thị hóa. + Phần 3 (Khổ 4,5): Những suy nghĩ của người con trước cảnh làng quê dần bị đô thị hóa. - Cảm hứng chủ đạo: Bài thơ thể hiện sự thảng thốt, lo âu, e dè của nhân vật trữ tình trước “những bước chân đô thị”
13. 2. Cảm xúc trữ tình của tác giả trước bước chân đô thị hóa 行业PPT模板
14. a. Dòng hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu của người con khi làng quê chưa đô thị hóa 2. Cảm xúc trữ tình của tác giả trước bước chân đô thị hóa 行业PPT模板
15. PHIẾU HT SỐ 02: TÌM HIỂU KHỔ THƠ 1,2,3 Yêu cầu: (1) Đọc khổ 1,2,3 (2). Về “ngôi nhà của mẹ”, “chạm phải tay mình ngày thơ ấu”, người con đã hồi tưởng về những kỉ niệm gì và có những cảm xúc nào? Trả lời Hình ảnh/ câu thơ thể hiện Nhận xét Hoàn cảnh (không gian, lí do) Những kỉ niệm gợi về Cảm xúc của người con:
16. a. Dòng hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu của người con khi làng quê chưa đô thị hóa 2. Cảm xúc - Hoàn cảnh: trữ tình của + Không gian: ngôi nhà của mẹ. tác giả + Lí do: “nhặt được đồng xu cùn gỉ cuối sân” trước bước -> kỉ niệm tuổi thơ ấu ùa về. Điều đó cho thấy, những chân đô thị kỉ niệm thời thơ ấu của người con có sức ám ảnh rất hóa lớn, đến nỗi chỉ nhìn thấy đồng xu cùn gỉ sót lại từ những năm tháng xa xưa, mà cả quá khứ vui buồn ùa về, sống dậy trong tâm trí người con. 行业PPT模板
17. a. Dòng hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu của người con khi làng quê chưa đô thị hóa 2. Cảm xúc - Kỉ niệm về thời thơ ấu của người con sống dậy: trữ tình của + Hình ảnh “những kiếp người... thấy đôi chân cò lặn tác giả trước bước lội”gợi lại kí ức về người lao động ở làng quê với chân đô thị cuộc sống nhọc nhằn, lam lũ. Họ là người nông dân hóa gắn bó với động ruộng, suốt ngày dầm mưa dãi nắng, như thân lò lặn lội sớm hôm. Đó là kí ức buồn. 行业PPT模板
18. a. Dòng hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu của người con khi làng quê chưa đô thị hóa 2. Cảm xúc + Đó là kỉ niệm cùng bạn bè vui chơi đánh đáo; trữ tình của + Hình ảnh thân thuộc nơi quê nhà: cánh đồng những tác giả trước bước ngày ngập lụt “nước trắng mênh mông”, con chó đá chân đô thị đầu làng sủa trong những đêm trăng, có âm thanh hóa “tiếng gọi nghe buồn như củi ướt”, mẹ “ra bến sông vớt những câu ca tan vào nước”, .... 行业PPT模板
19. a. Dòng hồi tưởng những kỉ niệm thời thơ ấu của người con khi làng quê chưa đô thị hóa 2. Cảm xúc - Những cung bậc cảm xúc khác nhau của người con trữ tình của khi hồi tưởng lại kỉ niệm tuổi thơ: tác giả + Niềm vui tươi hồn nhiên trong trẻo khi được sống trước bước trong kí ức tuổi thơ bên bạn bè với những trò chơi con chân đô thị trẻ. hóa + Nặng trĩu nỗi buồn, tình thương khi nhớ lại những ngày tháng đói nghèo, buồn tủi, và hình ảnh người mẹ tần tảo, lam lũ, nhọc nhằn. 行业PPT模板
20. PHIẾU HT SỐ 03: TÌM HIỂU KHỔ THƠ 4,5 Yêu cầu: (1) Đọc khổ 4,5 (2). Trước “những bước chân đô thị hóa”, người con có suy nghĩ gì? Trả lời Từ ngữ/ câu thơ thể hiện Suy nghĩ, nhân thức của người con .................. Lí giải vì sao con có suy nghĩ đó .................