Kế hoạch bài dạy môn Tiếng Việt Lớp 5 (Tập đọc) - Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà - Phạm Thị Thu Phương

Nội dung text: Kế hoạch bài dạy môn Tiếng Việt Lớp 5 (Tập đọc) - Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà - Phạm Thị Thu Phương

1. KẾ HOẠCH BÀI DẠY NĂM HỌC 2023- 2024 Môn Tập đọc lớp 5 TIẾNG ĐÀN BA – LA – LAI – CA – TRÊN SÔNG ĐÀ Người dạy: Phạm Thị Thu Phương - Trường Tiểu học An Tiến I. YÊU CẦU CẦN ĐẠT: 1. Kiến thức: - Hiểu nội dung và ý nghĩa: Cảnh đẹp kì vĩ của công trường thuỷ điện sông Đà cùng với tiếng đàn ba-la-lai-ca trong ánh trăng và ước mơ về tương lai tươi đẹp khi công trình hoàn thành. 2. Kỹ năng: - Trả lời được các câu hỏi trong SGK; thuộc 2 khổ thơ. - Đọc diễn cảm được toàn bài, ngắt nhịp hợp lí theo thể thơ tự do. - HSHTT thuộc cả bài thơ và nêu được ý nghĩa của bài. 3. Năng lực: - Năng lực tự chủ và tự học, năng lực giao tiếp và hợp tác, năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo. - Năng lực văn học, năng lực ngôn ngữ, năng lực thẩm mĩ. 4. Phẩm chất: Tôn trọng và biết ơn những người đã góp sức xây dựng những công trình lớn cho đất nước. II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC: 1. Đồ dùng - GV: GAĐT, ảnh về thủy điện Hòa Bình và các thủy điện khác - HS: SGK, vở viết 2. Phương pháp và kĩ thuật dạy học - Phương pháp: Vấn đáp, quan sát, thực hành, trò chơi - Kĩ thuật: đặt và trả lời câu hỏi, kĩ thuật trình bày một phút III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC CHỦ YẾU: Hoạt động của GV Hoạt động của HS 1- HĐ1: Khởi động - GV bật nhạc bài hát: “Hãy giữ cho em bầu trời - Cả lớp hát và vận động phụ họa xanh” 2. HĐ2: Bài mới: a) Giới thiệu bài: - Quan sát một số bức tranh trên màn hình. - H quan sát. - Đây là nhà máy thủy điện Hòa Bình. Như 1
2. chúng ta đã biết nhà máy thủy điện Hòa Bình là - H lắng nghe nhà máy đầu tiên ở nước ta được xây dựng với sự giúp đỡ của các chuyên gia Liên Xô. Các em thân mến, một đêm trăng sáng trên công trường thủy điện, tiếng đàn ngân nga của cô gái người Nga vang lên đã khiến cho tác giả rung động và chắp bút viết lên bài thơ: “ Tiếng đàn ba – la – lai – ca trên sông Đà”. Bài thơ sẽ cho chúng ta thấy, sự kì vĩ của công trình này. Đồng thời cũng cho chúng ta thấy sức mạnh vô cùng to lớn của con người đang từng ngày, từng giờ chinh phục dòng sông. Và hơn thế nữa, nó còn là sự hòa quyện của con người với thiên nhiên qua bài: “ Tiếng đàn ba – la – lai – ca trên sông Đà” của tác gia Quang Huy. - GV ghi tên bài - HS nhắc tên bài b) Hướng dẫn luyện đọc : (S/155) * GV đọc mẫu toàn bài, lắng nghe cô đọc và xác - Học sinh theo dõi vào bài. định khổ thơ. - Bài chia 3 khổ - Bài chia làm mấy khổ? + Đoạn 1: Khổ thơ 1 + Đoạn 2: Khổ thơ 2 + Đoạn 3: Khổ thơ 3 - 3 HS đọc. * Đọc nối tiếp khổ thơ. - GV nhận xét: Cô thấy các em đọc bài có tiến bộ, song để giúp các em đọc tốt hơn chúng ta cùng đi vào phần luyện đọc. - Đây là bài thơ học thuộc lòng nên các em chú ý, cần nhẩm thuộc bài thơ luôn. - GV y/c: Các em hãy đọc thầm toàn bài, suy - HS thảo luận nhóm 4 nghĩ và thảo luận trong nhóm 4: Tìm ra những từ khó đọc, cách ngắt nhịp ở những câu thơ và tìm hiểu nghĩa từ khó trong bài?( 3’) - GV đưa y/c lên màn hình 2
3. - GV: Qua quan sát cô thấy các nhóm rất tích cực - Các nhóm báo cáo kết quả thảo luận. Bây giờ cô mời các nhóm nêu kết quả thảo luận của nhóm mình. - GV ghi bảng từ khó: - Các nhóm nêu từ khó đọc ba – la – lai – ca, chơi vơi, nối liền - Dự kiến: + HS1: Nhóm em thấy ở khổ 1, câu thơ 2 có từ: “ chơi vơi” là những từ khó đọc, khó đọc ở âm ch trong tiếng chơi - GV n/x sửa lỗi phát âm cho HS - HS 1 đọc câu 2 - Còn nhóm nào tìm được từ khó đọc nữa? + HS2: Câu 4 khổ 2: nằm nghỉ - GV ghi bảng từ khó: nằm nghỉ, lấp loáng - HS4 đọc câu 4 - Còn nhóm nào có ý kiến gì nữa? Em có nhận xét gì về cách ngắt hơi ở các dòng thơ? - Các em thấy thế nào? - HS trả lời. - GV đưa lên màn hình cách ngắt nhịp: - Cô mời ý kiến của nhóm khác? - Cô thấy các em đã tìm ra hiện tượng khó đọc - HS1 đọc câu văn đó. trong bài, thế các em có băn khoăn gì về nghĩa của từ không? - GV ghi bảng: ba – la – lai – ca ( vào phần tìm - Dự kiến: HS1: Chúng em không hiểu bài) hiểu nghĩa của cụm từ “ ba – la – - GV đưa h/ả đàn và giải thích thêm. ( thân đàn lai – ca ” xin mời cô giải nghĩa có hình tam giác, trên mặt thân được vẽ các họa giúp chúng em. tiết rất đẹp mắt. - Các em còn băn khoăn gì về nghĩa của từ HS2: Em không hiểu nghĩa của không? cụm từ “ xe ben ” xin mời các bạn - Bạn nào có thể giải thích giúp bạn được không? và cô giải nghĩa giúp em. - GV y/c: Đặt câu với từ “xe ben” - Các em còn băn khoăn gì nữa? - HS3: Em không hiểu nghĩa của cụm từ “ sông Đà ” xin mời các bạn và cô giải nghĩa giúp em. + Đây chính là vị trí của sông Đà bắt nguồn từ biên giới phía Bắc chạy qua tỉnh Hòa Bình và nơi đây có xây dựng nhà máy thủy điện Hòa Bình. 3
4. Bây giờ, chúng ta cùng đi luyện đọc đoạn. Khi đọc các em cần đọc trôi chảy, rõ ràng, chậm rãi phát âm đúng những từ khó và ngắt nghỉ hơi đúng ở những câu thơ. - Các em luyện đọc đoạn trong nhóm 4 và cùng - HS đọc theo nhóm 4, góp ý, sửa nhau góp ý sửa sai cho nhau (2’) sai cho nhau - Bây giờ cô mời một nhóm thể hiện trước lớp – Các em chú ý lắng nghe nhận xét theo yêu cầu cô - 1 nhóm đọc nối đoạn đã lưu ý. - Em thấy nhóm bạn đọc như thế nào? - HS n/x - Gọi HS đọc từng đoạn: Khổ 1, khổ 2, khổ 3 + K1: 1-2 H đọc - GV Em có góp ý gì cho bạn? + K2: 1-2 H đọc - Em thấy bạn đọc thế nào? + K3: 1-2 H đọc - GV HD đọc cả bài: Toàn bài đọc rõ ràng, chậm - 1 HS đọc toàn bài rãi, lưu loát và đọc đúng như chúng ta đã luyện đọc. - Vừa rồi cô thấy các em đọc bài rất tốt. Vậy để biết được sự kì vĩ của công trình như thế nào chúng ta cùng theo dõi vào bài nhé. c). Tìm hiểu bài - Các em đọc thầm khổ 1 và cho cô biết những - HS đọc thầm khổ 1. chi tiết nào đã gợi lên hình ảnh một đêm trăng - Cả công trường say ngủ cạnh trong bài rất tĩnh mịch? dòng sông / Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ./ Những xe ủi, xe ben ./ - Những chi tiết nào trong bài thơ gợi hình ảnh - HS trả lời. đêm trăng trên công trường vừa tĩnh mịch, vừa sinh động? - GV ghi bảng: ngẫm nghĩ - GV: Tác giả miêu tả đêm trăng sông Đà mang một vẻ đẹp độc đáo vừa tĩnh mịch vừa sinh động. Ngoài ra, bài thơ còn có hình ảnh đẹp về sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên. Đó là hình ảnh nào? Chúng ta cùng chuyển sang câu hỏi 2. - GV: ? Tìm một hình ảnh đẹp trong bài thơ thể 4
5. hiện sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên - HS trả lời. trong đêm trăng bên sông Đà. - GV giải thích: đưa hình ảnh “ đêm trăng chơi vơi” - GV chỉ vào tranh và nói: Các em ạ, bài thơ “ - Cả công trường say ngủ cạnh Tiếng đàn ba – la – lai – ca trên sông Đà tác giả dòng sông/ Những tháp khoan nhô đã vẽ lên bức tranh vừa sinh động, sự gắn bó lên trời ngẫm nghĩ/ Những xe ủi, giữa con người với thiên nhiên nhờ sử dụng 1 xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ/ loạt biện pháp nghệ thuật nhân hóa. Biển sẽ nằm bỡ ngỡ giữa cao ? Vậy câu thơ nào thể hiện điều đó?. nguyên/ Sông Đà chia ánh sáng đi muôn ngả. - GV ghi bảng: bỡ ngỡ - GV: Như vậy bằng biện pháp nghệ thuật tu từ tác giả đã làm cho các sự vật trở nên sinh động, có hồn, gần gũi với chúng ta đấy các em ạ. - Qua phần tìm hiểu bài chúng ta thấy đêm trăng trên công trường sông Đà mang một vẻ đẹp kì vĩ cùng với sự gắn bó của con người với thiên nhiên. - Cảnh đẹp kì vĩ của công trường - Vậy qua bài văn em cảm nhận được điều gì? thuỷ điện sông Đà cùng với tiếng - Em có cảm nhận gì khác so với bạn? đàn ba-la-lai-ca trong ánh trăng và - Cô muốn nghe cảm nhận của bạn khác? ước mơ về tương lai tươi đẹp khi công trình hoàn thành. - GV: Qua cảm nhận của các em, cô thấy các em đã nắm được nội dung bài rồi đấy. Các em ạ, cảnh đẹp kì vĩ của công trường thuỷ điện sông Đà cùng với tiếng đàn ba-la-lai-ca trong ánh trăng và ước mơ về tương lai tươi đẹp khi công trình hoàn thành. - GV đưa nội dung lên màn hình. - 1-2 HS đọc d) Luyện đọc diễn cảm: - Qua phần tìm hiểu bài các em thấy đây là bài thơ ngân nga. Vậy làm thế nào để thể hiện với giọng đọc đó. Các em hãy theo dõi vào khổ 1. * Khổ 1: - Khổ 1 đọc với giọng kể nhẹ nhàng nhấn giọng 5
6. ở những từ ngữ miêu tả: ba – la – lai – ca, sợi - 1-2 HS đọc khổ. dây đồng. - Em thấy bạn đọc thế nào? - HS n/x - GV n/x * Khổ 2: - Để thấy rõ được vẻ đẹp của công trường em cần - Khổ 2 đọc với giọng nhẹ nhàng, đọc với giọng như thế nào? nhấn giọng ở các từ: bỡ ngỡ, lấp - Cô đồng ý giọng đọc bạn vừa nêu. loáng . - Cô thấy bạn thể hiện giọng đọc rất tốt, các em - 1-2 HS đọc khổ. cố gắng phát huy giọng đọc như bạn nhé. - HS n/x * Khổ 3: - Khổ 3 em đọc với giọng như thế nào để thể hiện - Khổ 3 đọc với giọng xúc động, được ước mơ về tương lai tươi đẹp khi công trình chậm rãi nhấn giọng những từ tả hoàn thành ? cảnh kéo co: muôn ngả, lớn, đầu tiên. - Bạn nào xung phong đọc diễn cảm toàn bài? -1-2 HS đọc đoạn. - GV: Những tràng vỗ tay của các em là lời động - HS n/x viên, khen ngợi bạn đọc tốt rồi đó. Các em - 1HS đọc hãy phát huy giọng đọc như bạn nhé. - Đọc khổ thơ mình thích? - 1-2 HS đọc đoạn mình thích ? Bạn nào đã thuộc cả bài thơ? -1-2 HS đọc. 3. HĐ3: Củng cố - dặn dò: (2-3’) - Các em ạ, con người và thiên nhiên có quan - HS trả lời. hệ mật thiết với nhau. Thiên nhiên là nguồn sống, cung cấp cho ta những nguồn tài nguyên vô giá. Con người khai thác tài nguyên để phục vụ cuộc sống của mình. Vậy chúng ta phải khai thác các nguồn tài nguyên thiên nhiên như thế nào? ? Chúng ta có cần bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên không? * Các em là học sinh, chúng mình nên làm gì? --------------------------------------------------------------- 6