Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh lớp 4

Nội dung text: Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh lớp 4

1. PHÒNG GD&ĐT CHỢ LÁCH CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRƯỜNG TH LONG THỚI B Độc lập - Tự do - Hạnh phúc Long Thới, ngày 19 tháng 10 năm 2020 MÔ TẢ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC GIẢNG DẠY LỚP Họ tên giáo viên: Nguyễn Trần Kiến Thành. Đơn vị công tác: Trường Tiểu học Long Thới B. Nhiệm vụ được phân công: Giáo viên dạy lớp 44 1. Thực trạng, lý do chọn biện pháp: Tôi trực tiếp công tác giảng dạy tại Trường Tiểu học Long Thới B đã được 3 năm, trong quá trình giảng dạy cũng như tiếp xúc với các em học sinh ở đây, tôi nhận thấy: Các em còn phát âm sai, nói ngọng rất nhiều, rồi đọc chưa diễn cảm, chưa đúng ngữ điệu đọc chưa lưu loát, trôi trảy. Các em thường phát âm sai các phụ âm đầu như đọc lẫn lộn giữa n/l, tr/t, phát âm p (pờ) thành b (bờ), s thành x, tr -> ch, với việc phát âm sai các phụ âm đầu các em hay đọc sai các từ như: “huệ” phát âm thành “quệ”, “hoa” phát âm thành “qua”, Bến Tre -> Bếnh Te. Các lỗi phần vần, âm cuối các em hay mắc như: ngạt mũi -> ngạc mũi, toàn -> toàng, máy bay -> mái bai, hươu -> hu, cập bến - > cập bếnh, Sở dĩ, các em phát âm sai như vậy, tôi thiết nghĩ là do: tiếng địa phương theo vùng miền, vì những học sinh phát âm chưa chuẩn là có người thân cũng phát âm không chuẩn vì thế trẻ em có bản năng bắt chước rất tốt khi các em tiếp xúc với việc phát âm không chuẩn một cách thường xuyên thì các em sẽ phát âm theo một cách tự nhiên từ khi bắt đầu được tập nói và không được điều chỉnh từ đó. Ngày nay với thời đại internet phát triển cao, ngôn ngữ nói được thay bởi các hình thức như nhắn tin, chát Vì thế việc rèn luyện kĩ năng phát âm là việc làm rất cần thiết. Vì thực tế cho thấy việc rèn luyện phát âm chưa được quan tâm đúng mức, một số người khi đứng trước đám đông phát âm sai lỗi nên gặp rất nhiều khó khăn; hay có những văn bản viết sai lỗi chính tả làm cho nội dung văn bản không được như mong muốn. Đối với học sinh tiểu học việc phát âm chưa chuẩn sẽ dẫn đến việc các em dễ viết sai lỗi chính tả. Với thực trạng như vậy, tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu để tìm ra biện pháp chữa lỗi phát âm cho học sinh nhằm khắc phục tình trạng phát âm sai trong trường nâng cao chất lượng phát âm chuẩn. Từ đó, nâng cao chất lượng giảng dạy. Hơn nữa, tôi nhận thấy người giáo viên tiểu học là người thầy đầu tiên đặt nền móng trang bị cho các em ý thức về chuẩn ngôn ngữ và chuẩn văn hoá đồng thời ở trường Tiểu học có điều kiện rèn cho học sinh phát âm chuẩn, bởi trong chương trình học có phân môn học vần, Tập đọc. Trước tình hình như thế, tôi đặt biệt quan tâm đến việc “Một số biện pháp rèn phát âm chuẩn cho học sinh lớp 4” 2. Các biện pháp góp phần nâng cao chất lượng công tác giảng dạy lớp tại đơn vị: ❖ Điều chỉnh lỗi phát âm P-B, CH-TR, S-X, TR-T, Thanh hỏi/ngã cho học sinh Để điều chỉnh lỗi phát âm cho học sinh một cách hiệu quả thông qua hoạt động chung nhất là trong những tiết học Tiếng Việt và tôi xác định đây là hoạt động chính giúp
2. em phát âm đúng thì bạn Trọng, bạn Xuân, bạn Sơn, bạn Huy, sẽ chạy ra, còn nếu phát âm chưa đúng thì cả lớp nhắc “sai rồi, sai rồi” để em tự sửa lỗi phát âm và gọi lại. Ngoài ra tôi còn tổ chức các trò chơi khác như ô chữ bí mật, oẳn tù tì đọc chữ, Với giờ học tổ chức trò chơi như vậy tôi thấy học sinh rất hứng thú học tập, các em rất vui, rất thoải mái học tập nên các em nhớ âm rất nhanh, nhớ lâu mà lại phát âm chuẩn. Nhờ có xen kẽ giữa học và chơi, và có sự tương tác giữa học sinh với nhau nên số học sinh phát âm chuẩn ngày càng tăng. Nhưng để học sinh nhớ lâu hơn nữa, và khi đọc các tiếng, từ có liên quan những phụ âm khó, dễ lẫn đó tôi còn tổ chức cho học sinh luyện đọc thông qua các môn học khác như: Tập làm văn, Lịch sử, Địa Lí, Khoa học, rồi học sinh tự điều chỉnh nhau khi không có giáo viên chủ nhiệm khi học bộ môn khác. - Giao tiếp Nhiều khi tôi còn tranh thủ điều chỉnh lỗi phát âm cho học sinh vào giờ nghỉ giải lao thầy – trò nói chuyện với nhau luôn tiện cho học sinh tự nói ra những tiếng có lỗi phát âm, khuyến khích học sinh đọc thơ, hát để phát hiện và sửa lỗi phát âm cho các em. Tuy vậy, để điều chỉnh lỗi phát âm cho học sinh luôn cần có sự quan tâm, tương tác giữa thầy và trò. Giáo viên càng gần gũi với các em, tạo được sự tin tưởng cho các em thì việc điều chỉnh lỗi phát âm cho các em càng thuận lợi hơn. Gợi ý, hướng dẫn các em tới thư viện mượn sách để đọc, giúp các em ngày càng đọc tốt hơn. ❖ Điều chỉnh lỗi phát âm thông qua việc viết chính tả Thông qua bài viết của học sinh, giáo viên cũng đã đánh giá được phần nào việc điều chỉnh lỗi của học sinh. Nếu còn sai lỗi tôi gạch chân dưới lỗi và gọi em nhắc ngay việc còn mắc lỗi của em và đề nghị em phát âm lại, viết lại. ❖ Kết hợp với gia đình để điều chỉnh lỗi phát âm cho học sinh Vào năm học mới khi phát hiện trong học sinh có em phát âm không chuẩn tôi đã gặp trực tiếp phụ huynh bàn bạc để có kế hoạch cụ thể: - Tôi đã nêu cách đọc từng âm mà học sinh phát âm chưa chính xác cho phụ huynh nắm bắt được để có biện pháp rèn thêm cho các em ở nhà, động viên với phụ huynh nên trò chuyện với trẻ nhiều để phát hiện lỗi, nhắc nhở cách phát âm cho trẻ, phụ huynh nên chú ý tới lời nói, cách phát âm của mọi người trong gia đình; động viên phụ huynh nên mua những truyện tranh có nhiều lời đối thoại để đọc cho học sinh nghe; mua những băng đĩa ca nhạc thiếu nhi để các em hát theo, như vậy vừa luyện cách phát âm vừa luyện cho các em làm quen với ca múa để các em mạnh dạn hơn. - Như vậy việc phối hợp giữa gia đình và nhà trường đều tạo môi trường phát âm chuẩn mực giúp các em quen dần một cách tự nhiên. ❖ Kết hợp với giáo viên bộ môn Tôi cũng đã thống nhất với giáo viên bộ môn để phát hiện ra học sinh phát âm sai để điều chỉnh mọi lúc, mọi nơi. ❖ Khuyến khích trẻ tự phát hiện và sửa lỗi phát âm cho nhau Chọn lọc ra một số học sinh phát triển tốt về ngôn ngữ luôn phát âm chuẩn và thêm nữa là có đôi tai nghe tinh để cùng giáo viên phát hiện ra bạn mình phát âm chưa đúng để